hv-ebook Hán Việt đối chiếu @ tác giả: Bồ Tùng Linh 蒲松齡 @ chú thích: Đặng Thế Kiệt @ Hán Việt Từ Điển Trích Dẫn 漢越辭典摘引 online
Sunday, 25 October 2015
Hương Ngọc 香玉 - Chú thích
(1) khách tục, Sa Sất Lị: nguyên văn câu thơ: Khủng quy Sa Trá Lợi 恐歸沙吒利. Trong "Liễu Thị truyện 柳氏傳" của Hứa Nghiêu Tá 許堯佐 (đời Đường) có chép: Hàn Dực 韓翊 và Liễu Thị 柳氏 thương yêu nhau, gặp thời loạn lạc, Liễu Thị bị tướng quân Phiên là Sa Trá Lợi cướp đoạt. Sau nhờ Ngu Hậu Hứa Tuấn 許俊 cứu được Liễu Thị trở về đoàn tụ với Hàn Dực.
(2) không đôi, Vô Song: nguyên văn câu thơ: Hà xứ mịch Vô Song? 何處覓無雙? Trong "Vô Song truyện 無雙傳" của Nhân Tiết Điều 人薛調 (đời Đường) có chép: Vô Song 無雙 và Vương Tiên Khách 王仙客 được hứa hôn với nhau. Sau xảy ra biến loạn, Vô Song bị dâng vào cung. Vương Tiên Khách cầu cứu hiệp khách Cổ Áp Nha 古押衙 lập kế giải thoát được Vô Song.
(3) hồn hoa: nguyên văn: hoa yêu 花妖.
(4) thần hoa, ma hoa: nguyên văn: hoa chi thần 花之神, hoa chi quỷ 花之鬼.
(5) chau chan: nguyên văn: phủ ngưỡng 俯仰.
(6) hàng bao lan chạm: nguyên văn: điêu lan 雕欄 hàng rào có chạm trổ (cho đẹp).
(7) thầy Khổng: tức Trọng Ni 仲尼. Xem Luận Ngữ 論語: "Đường lệ chi hoa, Thiên kì phản nhi; Khởi bất nhĩ tư? Thất thị viễn nhi." Tử viết: Vị chi tư dã, vị hà viễn chi hữu? 唐棣之華, 偏其反而; 豈不爾思? 室是遠而. 子曰: 未之思也, 未何遠之有? (Tử hãn 子罕) "Những đóa hoa trên cây đường lệ, nghiêng ngả, lung lay. Tôi há chẳng nhớ em sao? Ngặt nỗi tôi ở xa quá (không tới được)." Khổng Tử đọc bốn câu đó và bảo: "Như vậy chưa thật là tưởng nhớ, (nếu thật tưởng nhớ) thì có ngại gì xa?" (Nguyễn Hiến Lê dịch, Luận Ngữ, trang 167, Nxb Văn Học, 1995).
Hương Ngọc 香玉
香玉 | Hương Ngọc |
1. 勞山下清宮, 耐冬高二丈,大 數十圍,牡丹高 丈餘,花時璀璨 如錦,膠州黃生 築舍其中而讀焉。 一日遙自窗中見 女郎,素衣掩映 花間,心疑觀中 烏得有此?趨出, 已遁去,由此屢 見,遂隱身叢樹 中,以俟其至。 無何,女郎又偕 一紅裳者來,遙 望之,豔麗雙絕, 行漸近,紅裳者 卻退,曰:「此 處有人。」生乃 暴起,二女驚奔, 袖裙飄拂,香風 流溢,追過短牆, 寂然已杳。愛慕 殷切,因題樹上 云:「無限相思 苦,含情對短窗。 恐歸沙吒利 (1), 何處覓無雙 (2)?」 2. 歸齋冥想,女 郎忽入,驚喜承 迎。女笑曰:「 君洶洶似強寇, 使人恐怖,不知 君竟騷士,無妨 相親。」生略叩 生平,曰:「妾 小字香玉,隸籍 平康巷,被道士 閉置山中,實非 所願。」生問:「 道士何名?當為 卿一滌此垢。」 女曰:「不必, 彼亦未敢相逼。 借此與風流士長 作幽會,亦佳。」 問:「紅衣者誰?」 曰:「此名絳雪, 亦妾義姊。」遂 相狎。既醒,曙 色已紅,女急起, 曰:「貪歡忘曉 矣。」著衣易履, 且曰:「妾酬君 作口舌,勿笑也。 良夜更易盡,朝 暾已上窗。願如 梁上燕,棲處自 成雙。」 3. 生握腕曰:「 卿秀外慧中,使 人愛而忘死。顧 一日之去,如千 里之別,卿乘間 常來,勿待夜也。」 女諾之。由此夙 夜必偕。每使邀 絳雪來,輒不至, 生以為恨。女曰:「 絳姊性殊落落, 不似妾情癡也。 當從容勸駕,不 必過急。」一夕, 女慘然入,曰:「 君隴不能守,尚 望蜀耶?今長別 矣。」問:「何 之?」以袖拭淚, 曰:「此有定數, 難為君言。昔日 佳什,今成讖語 矣。『佳人已屬 沙吒利,義士今 無古押衙』,可 為妾詠。」詰之, 不言,但有嗚咽, 竟夜不眠,早旦 而去,生怪之。 次日,有即墨藍 氏,入宮游矚, 見白牡丹,悅之, 掘移逕去,生始 悟香玉乃花妖 (3) 也,悵惋不已。 過數日,聞藍氏 移花至家,日就 萎悴,恨極,作 哭花詩五十首, 日日臨穴,涕洟 其處。 4. 一日憑弔而返, 遙見紅衣人,揮 涕穴側,從容而 近就之,女亦不 避,生因把袂, 相向汍瀾。已而 挽請入室,女亦 從之。歎曰:「 童稚之姊妹,一 朝斷絕。聞君哀 傷,彌增妾慟, 淚墮九泉,或當 感誠再作。然死 者神氣已散,倉 猝何能與吾兩人 共談笑也。」生 曰:「小生薄命, 妨害情人,當亦 無福可消雙美。 曩頻煩香玉,道 達微忱,胡再不 臨?」女曰:「 妾以年少書生, 什九薄倖,不知 君固至情人也。 然妾與君交,以 情不以淫,若晝 夜狎暱,則妾所 不能矣。」言已, 告別,生曰:「 香玉長離,使人 寢食俱廢。賴卿 少留,慰此懷思, 何決絕如是?」 女乃止,過宿而 去,數日不復至。 5. 冷雨幽窗,苦 懷香玉,輾轉牀 頭,淚凝枕簟。 攬衣更起,挑燈 命筆,踵前韻曰:「 山院黃昏雨,垂 簾坐小窗。相思 人不見,中夜淚 雙雙。」詩成自 吟。忽窗外有人 曰:「作者不可 無和。」聽之, 絳雪也。啟門內 之,女視詩,即 續其後曰:「連 袂人何處?孤燈 照晚窗。空山人 一個,對影自成 雙。」生讀之淚 下,因怨相見之 疏,女曰:「妾 不能如香玉之熱, 但可少慰君寂寞 耳。」生欲與狎, 曰:「相見之歡, 何必在此。」於 是至無聊時,女 輒一至,至則宴 飲酬唱,有時不 寢遂去,生亦聽 之。謂之曰:「 香玉吾愛妻,絳 雪吾良友也。每 欲相問,卿是院 中第幾株?早以 見示,僕將把植 家中,免似香玉 被惡人奪去,貽 恨百年。」女曰:「 故土難移,告君 亦無益也。妻尚 不能終從,況友 乎?」生不聽, 捉臂而出,每至 壯丹下,輒問:「 此為卿否?」女 不言,掩口笑之。 適生以殘臘歸過 歲,二月間,忽 夢絳雪至,愀然 曰:「妾有大難! 君急往,尚得相 見,遲無及矣。」 醒而異之,急命 僕馬,星馳至山。 則道士將建屋, 有一耐冬,礙其 營造,工師方縱 斤矣,生知所夢 即此,急止之。 入夜,絳雪來謝, 生笑曰:「向不 實告,宜遭此厄。 今而後知卿矣, 卿如不至,當以 艾炷相炙。」女 曰:「妾固知君 如此,曩故不敢 相告。」坐移時, 生曰:「今對良 友,益思豔妻。 久不哭香玉,卿 能從我哭乎?」 二人乃往,臨穴 灑涕,至一更向 盡,絳雪抆淚勸 止,乃還。 6. 又數夕,生方 獨居悽惻,絳雪 笑入曰:「喜信 報君知,花神感 君至情,俾香玉 復降宮中。」生 喜問:「何時?」 答曰:「不知, 要不遠耳。」天 明下榻,生曰:「 僕為卿來,勿長 使人孤寂。」女 笑諾。兩夜不至, 生往抱樹,搖動 撫摩,頻喚絳雪, 久之無聲,乃返。 對燭團艾,將以 灼樹,女遽入, 奪艾棄之,曰:「 君惡作劇,使人 創痏,當與君絕 矣。」生笑擁之。 坐方定,香玉盈 盈而入,生望見, 泣下流離,急起 把握,香玉以一 手捉絳雪,相對 悲哽。已而坐道 離苦,生把之覺 虛,如手自握, 驚其不類曩昔。 香玉泫然曰:「 昔妾花之神 (4), 故凝;今妾花之 鬼 (4),故 散也。今雖相聚, 君勿以為真,但 作夢寐觀可耳。」 絳雪曰:「妹來 大好,妾被汝家 男子糾纏死矣。」 遂辭而去。 7. 香玉款愛如生 平,但偎傍之間, 髣髴以身就影。 生邑邑不懽,香 玉亦俯仰自恨 (5), 曰:「君以白蘞 屑,少雜硫黃, 日酹妾一杯水, 明年此日報君恩。」 亦別而去。明日 往觀故處,則牡 丹萌生矣。生從 其言,日加培溉, 又作雕闌以護之。 香玉來,感激甚 至。生謀移植其 家,女不可,曰:「 妾弱質,不堪復 戕。且物生各有 定處,妾來原不 擬生君家,違之 反促年壽。但相 憐愛,好合自有 日耳。」生恨絳 雪不至,香玉曰:「 必欲強之使來, 妾能致之。」乃 與生挑燈出,至 樹下,取草一莖, 布裳作度,以度 樹本,自下而上, 至四尺六寸,按 其處,使生以兩 爪齊搔之。俄絳 雪從背後出,笑 罵曰:「婢子來, 益助桀為虐耶!」 牽挽並入。香玉 曰:「姊勿怪, 暫煩陪侍郎君, 一年後,不相擾 矣。」自此遂以 為常。 8. 生視花芽,日 益肥盛,春盡, 盈二尺許。歸後, 亦以金遺道士, 囑令朝夕培養之。 次年四月至宮, 則花一朵,含苞 未放,方流連間, 花搖搖欲拆。少 時已開,花大如 盤,儼然有小美 人坐蕊中。裁三 四指,轉瞬間, 飄然已下,則香 玉也。笑曰:「 妾忍風雨以待君, 君來何遲也!」 遂入室。絳雪亦 至,笑曰:「日 日代人作婦,今 幸退而為友。」 遂相談讌賡和。 至中夜,絳雪乃 去,兩人同寢, 款洽一如當年。 9. 後生妻卒,遂 入山,不復歸。 是時,牡丹已大 如臂,生每指之 曰:「我他日寄 魂於此,當生卿 之左。」二女笑 曰:「君勿忘之。」 後十餘年,忽病, 其子至,對之而 哀。生笑曰:「 此我生期,非死 期也,何哀為?」 謂道士曰:「他 日牡丹下有赤芽 怒生,一放五葉 者,即我也。」 遂不復言。子輿 擡而歸,至家, 尋卒。 10. 次年,果有肥 芽突出,葉如其 數,道士以為異, 益灌溉之。三年, 高數尺,大拱把, 但不花。老道士 死,其弟子不知 愛惜,因其不花, 斫去之。白牡丹 亦憔悴尋死,無 何,耐冬亦死。 異史氏曰:情 之結者,鬼神可 通。花以鬼從, 而人以魂寄,非 其結於情者深耶? 一去而兩殉之, 即非堅貞,亦為 情死矣。人不能 貞,猶是情之不 篤耳。仲尼(7) 讀唐棣而曰未思, 信矣哉! | 1.
Cung Hạ Thanh ở Lao Sơn, có cây nại đông cao hai trượng, lớn vài mươi chít… Cây mẫu đơn cạnh đó cũng cao hơn trượng. Mùa hoa, rực rỡ như gấm. Chàng Hoàng ở Châu Giao, làm nhà ở trong đó để đọc sách. Một hôm từ trong cửa sổ, xa trông thấy một chị chàng áo trắng, thấp thoáng ở trong hoa… Lòng sinh nghi. Trong đền làm gì có người ấy? Rảo bước ra thì đã lẩn đâu mất! Từ đó thường thấy luôn. Chàng bèn nấp mình trong bụi cây để đợi nàng đến. Không bao lâu, nàng lại cùng cô xiêm đỏ đi tới. Xa trông đều xinh đẹp tuyệt vời! Khi tới gần, người xiêm đỏ lùi lại mà rằng: — Chỗ này có người lạ! Chàng bèn xông ra. Hai nàng hoảng hốt chạy. Áo quần phất phới, trong gió sực nức mùi thơm. Đuổi theo qua bức tường ngắn thì đã biến đâu mất. Chàng mến yêu tha thiết, bèn đề lên cây rằng: "Thương nhớ vô cùng khổ! "Bên song bịn rịn ngồi… "Sợ về tay khách tục! (1) "Đâu kiếm bạn không đôi? (2)" 2. Về phòng tơ tưởng… thoắt thấy một nàng bước vào. Sửng sốt, mừng rỡ, đứng dậy đón. Nàng cười: — Cậu xông xáo như kẻ cướp! Khiến người sinh sợ! Nào biết lại là tay phong nhã. Thân nhau cũng chẳng hề chi! Chàng hỏi qua lai lịch. Nàng nói: — Em tên là Hương Ngọc, ở xóm Bình Khang… Phải tay đạo sĩ bắt giam trong núi này, thực lòng không muốn. Chàng hỏi: — Đạo sĩ tên gì? Sẽ vì em rửa cái nhục ấy! Nàng nói: — Bất tất! Hắn cũng không dám hại em! Nhân tiện đây được ngày ngày đi lại với con người phong lưu cũng là hay nữa… Hỏi người xiêm đỏ là ai, thì đáp: — Chị ấy là Giáng Tuyết; cũng là chị kết nghĩa của em. Bèn cùng nhau ăn nằm. Khi tỉnh dậy, mặt trời đã đỏ. Nàng liền đứng dậy mà rằng: — Mải vui quên cả sáng rồi! Mặc áo, xỏ giày rồi lại nói: — Em theo vần của cậu, cũng làm một bài... Không kỳ cười kia! "Đêm lành canh dễ hết! "Nắng sớm rọi song ngồi. "Xin được như chim én: "Đi đâu cũng có đôi!" 3. Chàng nắm lấy cổ tay mà rằng: — Em ngoài mặt xinh đẹp, trong lòng thông minh, khiến người yêu mà quên cả chết! Vắng mặt một ngày như xa nhau nghìn dặm. Có rỗi xin cứ đến, không cần phải đợi đêm tăm. Nàng vâng lời. Từ đó sớm tối lúc nào cũng có nhau. Thường khi đêm cho mời Giáng Tuyết, nhưng không chịu đến. Chàng lấy làm bực. Nàng nói: — Chị Giáng tính hơi lừng khừng, không si tình như em! Phải thong thả dỗ dần, bất tất gấp quá! Một hôm nàng buồn bã bước vào mà rằng: — Cậu không giữ nổi voi, còn đòi chi tiên nữa! Thôi, vĩnh biệt từ đây! Hỏi đi đâu? Thì lấy tay áo lau nước mắt mà rằng: — Cái này tự số trời, khó nói cho cậu biết được! Bài thi hôm xưa, giờ đã thành lời sấm... "Người đẹp đã về Sa Sất Lị! (1) "Khách hiệp tìm đâu Cổ Áp Nha!" (2) Hai câu thơ ấy thực đáng vịnh vào cảnh em! Hỏi vặn cứ làm thinh, chỉ sùi sụt khóc. Suốt đêm không ngủ; sáng sớm ra đi. Chàng lấy làm lạ. Hôm sau có lão họ Lam ở Tức Mặc, vào cung vãn cảnh. Thấy gốc mẫu đơn trắng lấy làm thích, liền đào khiêng đi luôn. Chàng mới hiểu Hương Ngọc tức là hồn hoa (3). Xót xa thương mãi. Qua vài ngày, nghe tin lão họ Lam đem hoa về đến nhà, dần dần héo mà chết. Tức quá làm năm mươi bài thơ "Khóc hoa". Hằng ngày tới hốc cây, đem lệ tình tưới xuống... 4. Một hôm ra thăm quay về, xa thấy người áo đỏ cũng vào bên hốc khóc than. Chàng thong thả bước lại gần, nàng cũng không lánh mặt. Chàng liền nắm vạt áo nhìn nhau sa nước mắt. Rồi đó mời vào trong nhà. Nàng cũng theo vào, thở dài mà rằng: — Chị, em quen từ nhỏ, một sớm xa lìa! Nghe anh khóc than lòng thêm mủi. Lệ đầm chín suối, cảm lòng thành hoặc giả lại về đây! Nhưng người chết hồn vía đã tan trong chốc lát có cười nói với chúng mình sao được? Chàng nói: — Tôi đây bạc mệnh, làm hại đến người tình! Chắc cũng không có phúc nào gần được cả đôi tuyệt sắc! Hôm trước thường phiền Hương Ngọc tỏ hộ chút lòng quý mến, sao em không thấy đến chơi? Nàng nói: — Em nghĩ rằng: các cậu học trò trẻ tuổi, mười người đến chín bạc tình! Nào biết đâu anh là kẻ có lòng thủy chung? Nhưng em chơi với anh bằng tình chứ không bằng chuyện nhảm. Nếu ngày đêm đùa bỡn thì em không chịu nổi đâu. Nói rồi xin từ biệt. Chàng nói: — Hương Ngọc đi không về, khiến người bỏ cả ăn ngủ. Nhờ em ngồi lại, họa khuây, đỡ lòng nhớ thương! Sao nỡ quyết tuyệt làm vậy? Nàng bèn ở lại, qua đêm rồi mới đi. Vài ngày sau, không thấy đến nữa! 5. Mưa lạnh song khuya, khổ vì nhớ Hương Ngọc! Dằn dọc quanh giường, lệ đầm đệm gối! Xốc áo ngồi dậy, khêu đèn cầm bút, lại họa theo vần trước: "Góc núi mưa chiều tối... "Mành buông trước cửa ngồi. "Nhớ, thương, người chẳng thấy, "Đêm nửa, lệ tuôn đôi!" Thơ xong cất tiếng ngâm, ngoài cửa bỗng nghe có người nói: — Kẻ xướng phải có người họa chứ! Chàng nhận ra thì là tiếng Giáng Tuyết. Liền mở cửa mời vào. Nàng xem thơ xong, viết tiếp vào đàng sau: "Chăn gối người đâu tá? "Đèn khuya rọi cửa ngồi. "Núi không người gối chiếc, "Nhìn bóng hóa thành đôi!" Chàng đọc xong sa nước mắt. Nhân trách sao không năng đến. Nàng nói: — Em không thể đằm thắm được như Hương Ngọc. Chỉ gọi là yên ủi anh những khi quá vắng vẻ mà thôi! Chàng muốn gạ gẫm thì nàng nói: — Gặp mặt là vui, cứ gì phải thế? Thế rồi mỗi khi buồn quá, nàng lại một lần đến. Đến thì uống rượu, ngâm thơ, có khi không ngủ lại về ngay! Chàng cũng mặc nàng, thường bảo với nàng: — Hương Ngọc là vợ yêu của tôi! Giáng Tuyết là bạn tốt của tôi. Thường khi muốn hỏi: em là cây thứ mấy ở trong vườn? Xin bảo cho biết sớm, tôi sẽ rước về trồng ở trong nhà. Khỏi đến nỗi như Hương Ngọc: bị tay tàn ác rước đi! trăm năm còn để hận! Nàng bảo: — Đất cũ khôn dời, bảo anh cũng là vô ích! Vợ còn chả giữ nổi, huống chi là bạn! Chàng không nghe, nắm tay kéo đi ra. Đến dưới mỗi gốc mẫu đơn lại hỏi: "Có phải em đây không?" Nàng không nói, bưng miệng cười. Gặp hồi Tết, chàng về nhà, ở mãi đến tháng hai. Bỗng chiêm bao thấy Giáng Tuyết đến, buồn rầu mà rằng: — Em đương gặp nạn lớn! Anh sang ngay còn được nhìn nhau. Chậm thì không kịp nữa! Tỉnh dậy lấy làm lạ, vội sai đầy tớ đóng ngựa, đi suốt đêm vào tới núi. Thì ra đạo sĩ sắp làm nhà, có một cây nại đông vướng chỗ xây dựng, thợ mộc đương vung rìu toan chặt! Chàng biết người trong mộng tức là cây ấy, vội vàng ngăn lại. Đến đêm, Giáng Tuyết vào cám ơn. Chàng cười mà rằng: — Trước kia không chịu bảo thực, thế mới đáng kiếp! Giờ thì tôi biết em rồi! Nếu em không đến, tôi sẽ đem ngải đốt cho coi. Nàng nói: — Em vẫn biết anh như vậy, cho nên trước kia không dám bảo thật. Ngồi một lúc chàng nói: — Ngồi với bạn hiền, càng thêm thương vợ đẹp! Lâu không khóc Hương Ngọc, em có thể theo tôi ra khóc được chăng? Hai người bèn cùng đi ra, đem lệ tưới vào hốc cây... Chừng hết canh một Giáng Tuyết gạt nước mắt, khuyên giải chàng trở về. 6. Lại vài hôm, chàng đương ngồi buồn một mình, Giáng Tuyết bỗng tươi cười bước vào mà nói: — Tin mừng báo cho anh biết. Thần Hoa cảm lòng chí thành của anh, cho Hương Ngọc lại giáng sinh xuống trong cung này. Chàng mừng rỡ, hỏi bao giờ? Nàng đáp: — Không biết! Nhưng cũng không xa. Trời sáng ra mới đi nằm. Chàng nói: — Tôi đến đây là vì em, đừng để người ta trơ trọi mãi! Nàng cười nhận lời. Hai đêm không thấy đến, chàng chạy ra ôm cây, vừa vỗ, vừa lay, luôn miệng gọi "Giáng Tuyết"! Lúc lâu vẫn im vắng! Bèn trở về, thắp nến, vẽ ngải, toan đem ra đốt cây. Nàng thoắt chạy vào, giật ngải ném đi mà rằng: — Anh đừng chơi ác. Làm em đau thì không chơi với nữa đấy! Chàng cười ôm lấy, ngồi vừa yên thì Hương Ngọc tha thướt vào... Chàng trông thấy, lệ sa đầm đìa, vội đứng dậy nắm lấy. Hương Ngọc một tay vịn vào Giáng Tuyết, nhìn nhau nức nở... Rồi đó cùng ngồi, kể lể nông nỗi biệt ly... Chàng thấy nắm tay vào nàng như lấy tay nắm vào chỗ không, lấy làm lạ: sao không giống với ngày trước? Hương Ngọc sụt sùi mà rằng: — Ngày xưa em là thần hoa (4) cho nên đặc! Bây giờ em là ma hoa (4) cho nên loãng! Nay tuy sum họp cậu chớ cho là thật. Chỉ nên coi như chuyện chiêm bao mà thôi! Giáng Tuyết nói: — Em đến vừa hay! Không có, chồng cô quấy rầy tôi đến chết! Bèn từ giã đi ra. 7. Hương Ngọc cùng chàng ân ái, vẫn giống lúc thường. Nhưng trong khi kề tựa, phảng phất như đem mình ấp bóng. Chàng bực dọc không vui. Nàng cũng chau chan (5) tự ân hận mà rằng: — Cậu đem bột bạch liễm trộn vào chút lưu hoàng rồi hòa cả với nước... Mỗi ngày tưới cho em một chén nước ấy. Hôm nay sang năm sẽ đền được ơn cậu... Nói rồi cũng từ biệt mà đi. Ngày mai ra xem hốc cũ, thì mẫu đơn đã mọc mầm. Chàng theo lời nàng, hằng ngày vun, tưới. Lại rào bằng mấy hàng bao lan chạm (6). Hương Ngọc đến, rất là cảm kích. Chàng bàn dời về trồng ở nhà. Nàng không bằng lòng mà rằng: — Em yếu ớt, không thể lại động chạm đến lần nữa! Vả chăng muôn vật sinh ra đều có chỗ nhất định. Số em nguyên không phải sinh vào nhà cậu. Làm trái đi, chỉ thêm tổn thọ. Miễn ta thương yêu nhau, sẽ có ngày sum họp lâu dài!... Chàng giận Giáng Tuyết lâu ngày không tới. Nàng nói: — Nếu cậu cố tình muốn mời chị ấy đến, thì em mời được ngay. Bèn cùng chàng thắp đèn ra tới gốc cây. Lấy một sợi cỏ yếm vào xiêm làm thước, dùng để đo thân cây. Đo từ dưới lên trên, đến chỗ bốn thước sáu tấc, liền đánh dấu lấy, bảo chàng lấy cả hai tay mà cào. Giáng Tuyết thoắt từ sau lưng bước ra mắng rằng: — Con bé lại đến đây "nối giáo cho giặc" sao? Chàng lôi kéo cùng vào trong nhà. Hương Ngọc nói: — Chị đừng giận! Phiền chị tạm bè bạn với chồng em. Một năm sau thì chả dám quấy chị nữa! Từ đó bèn lấy làm thường. 8. Chàng trông mầm hoa, ngày càng bụ và tốt. Hết xuân đã cao đầy hai thước. Khi về lại đưa tiền cho đạo sĩ, nhờ sớm hôm vun tưới hộ. Tháng tư năm sau tới cung, thì một đóa hoa còn chúm chím chưa nở. Đương la cà bên hoa, thấy hoa rung rung tưởng gãy. Một lát đã nở, to bằng cái mâm. Có con người đẹp nhỏ ngồi chễm chệ trong nhị hoa, cao chừng ba, bốn đốt! Chớp mắt đã nhảy vụt xuống đất, thì hóa ra Hương Ngọc. Nàng cười hỏi: — Em dầu dãi gió, mưa để đón cậu. Sao cậu đến chậm vậy? Bèn cùng vào trong nhà. Giáng Tuyết cũng đã đến, cười nói: — Ngày ngày làm vợ hộ người, giờ mới may mắn được lui về làm bạn. Bèn cùng nhau chuyện trò, xướng họa. Mãi nửa đêm, Giáng Tuyết mới đi. Hai người nằm chung, vui vẻ cũng như hồi trước. 9. Sau đó vợ chàng mất. Chàng bèn vào núi, không về nữa. Khi ấy gốc mẫu đơn trắng đã to bằng cánh tay. Chàng thường chỉ nó mà rằng: — Ngày sau hồn gửi chốn này, tôi sẽ mọc về bên tả em. Hai nàng cười: — Đừng quên đấy nhé! Hơn mười năm nữa, một hôm chàng đã mắc đau. Con đến, trông chàng mà khóc. Chàng cười: — Khóc làm gì? Lúc này là lúc ta sắp sống, chứ có phải là lúc ta sắp chết đâu? Lại bảo đạo sĩ rằng: — Nay mai dưới gốc mẫu đơn, có mầm đỏ bật nảy, đâm năm lá một lần, ấy tức là tôi đấy! Rồi đó không nói nữa. Con xe, cáng chở chàng về, đến nhà thì mất. 10. Năm sau quả nhiên có mầm bụ nảy lên, số lá vừa đúng. Đạo sĩ lấy làm lạ, vui tưới càng chăm. Ba năm đã cao vài thước, lớn hàng chít, nhưng không có hoa. Đạo sĩ chết rồi, học trò không biết thương tiếc. Vì cớ không hoa, đem dao chặt bỏ... Ít lâu sau, gốc mẫu đơn trắng mòn mỏi mà chết. Gốc nại đông cũng chết theo nốt! Nhà Dị Sử nói: Mối tình chung đúc, thông được quỷ thần! Hoa làm ma, chí vẫn quyết theo! Người đến chết hồn còn gửi lại! Tấm tình khăng khít chẳng là sâu sắc lắm sao? Một cây bị chặt mà hai cây héo theo, dù chẳng phải kiên trinh, thì cũng vì tình mà chết! Người ta mà không theo được nhau, âu chỉ bởi chưa được chung tình đó thôi! Thầy Khổng (7) đọc thơ Đường Lệ, nói rằng: "Không nhớ đấy thôi, xa xôi đâu có!" Có thế thật. Ghi chú của dịch giả (Nhượng Tống): Trong thơ Đường Lệ có câu: "Nhớ anh phải chẳng thiết tha, "Nhưng phiền vì nỗi cửa nhà xa xôi!" |
Nguyên văn:
http://www.sidneyluo.net/e/e6/443.htm
Bản dịch của Nhượng Tống:
Hương Ngọc, Nhà xuất bản Tân Việt - HaNoi, in và phát hành tại Saigon, 1947.
Subscribe to:
Posts (Atom)