Giới thiệu
Tịch (Phương Bình) nghĩ âm ti còn ám muội hơn cả trần gian. Câu viết tố cáo tệ nạn tham ô dưới thời quân chủ chuyên chế nhà Mãn Thanh Trung Quốc. Chuyện xưa mà tưởng vẫn đúng trong những chế độ xã hội độc tài ngày nay.
| 席方平 | Tịch Phương Bình (I) |
1. 席方平 席方平，東安(1) 人。其父名廉， 性戇拙(2)。 因與里中富室羊 姓有郤，羊先死； 數年，廉病垂危， 謂人曰：「羊某 今賄囑(3)冥(4) 使搒我矣。」俄 而身赤腫，號呼 遂死，席慘怛不 食，曰：「我父 樸訥(5)，今 見陵於強鬼；我 將赴地下，代伸 冤(6)氣耳。」 自此不復言，時 坐時立，狀類癡， 蓋魂已離舍矣。 席覺初出門， 莫知所往，但見 路有行人，便問 城邑。少選，入 城。其父已收獄 中。至獄門，遙 見父臥簷下，似 甚狼狽(7)； 舉目見子，潸然 涕流。便謂：「 獄吏悉受賕囑， 日夜搒掠(8)， 脛股摧殘甚矣！」 席怒，大罵獄吏：「 父如有罪，自有 王章，豈汝等死 魅所能操耶！」 遂出，抽筆為詞。 值城隍早衙，喊 冤以投。羊懼， 內外賄通，始出 質理。城隍以所 告無據，頗不直 席。席忿氣無所 復伸，冥行百餘 里，至郡，以官 役私狀，告之郡 司。遲之半月， 始得質理(9)。 郡司扑席，仍批 城隍覆案。席至 邑，備受械梏(10)， 慘冤不能自舒(11)。 城隍恐其再訟， 遣役押送歸家。 役至門辭去。席 不肯入，遁赴冥 府，訴郡邑之酷 貪。冥王立拘質 對。二官密遣腹 心，與席關說， 許以千金。席不 聽。 | 1. |
| 席方平 | Tịch Phương Bình (II) |
2. 過數日，逆旅(12) 主人告曰：「君 負氣已甚，官府 求和而執不從， 今聞於王前各有 函進，恐事殆矣。」 席以道路之口， 猶未深信。俄有 皂衣人喚入。升 堂，見冥王有怒 色，不容置詞， 命笞二十。席厲 聲問：「小人何 罪？」冥王漠若 不聞。席受笞， 喊曰：「受笞(13) 允當，誰教我無 錢耶！」冥王益 怒，命置火牀。 兩鬼捽席下，見 東墀有鐵牀，熾 火其下，牀面通 赤。鬼脫席衣， 掬置其上，反復 揉捺之。痛極， 骨肉焦黑，苦不 得死。約一時許， 鬼曰：「可矣。」 遂扶起，促使下 牀著衣，猶幸跛 而能行。復至堂 上，冥王問：「 敢再訟乎？」席 曰：「大冤未伸， 寸心不死，若言 不訟，是欺王也。 必訟！」又問：「 訟何詞？」席曰：「 身所受者，皆言 之耳。」冥王又 怒，命以鋸解其 體。二鬼拉去， 見立木，高八九 尺許，有木板二， 仰置其上，上下 凝血模糊。方將 就縛，忽堂上大 呼「席某」，二 鬼即復押回。冥 王又問：「尚敢 訟否？」答云：「 必訟！」冥王命 捉去速解。既下， 鬼乃以二板夾席， 縛木上。鋸方下， 覺頂腦漸闢，痛 不可禁，顧亦忍 而不號。聞鬼曰：「 壯哉此漢！」鋸 隆隆然尋至胸下。 又聞一鬼云：「 此人大孝無辜， 鋸令稍偏，勿損 其心。」遂覺鋸 鋒曲折而下，其 痛倍苦。俄頃， 半身闢矣。板解， 兩身俱仆。鬼上 堂大聲以報。堂 上傳呼，令合身 來見。二鬼即推 令復合，曳使行。 席覺鋸縫一道， 痛欲復裂，半步 而踣。一鬼於腰 間出絲帶一條授 之，曰：「贈此 以報汝孝。」受 而束之，一身頓 健，殊無少苦。 遂升堂而伏。冥 王復問如前；席 恐再罹酷毒，便 答：「不訟矣。」 冥王立命送還陽 界。隸率出北門， 指示歸途，反身 遂去。 | 2. Được mấy ngày, chủ quán (chỗ Tịch bị giam giữ) (12) bảo: "Ông cứng đầu quá, phủ quan muốn giải hòa mà không chịu nhận. Nghe nói các quan mang thư tới trước Diêm Vương. Tôi e việc không tốt đâu." Tịch cho là lời đồn đãi vô căn cứ nên không tin lắm. Một chốc có người áo đen gọi vào. Lên sảnh đường thấy Diêm Vương có vẻ giận dữ, không cho phép nói gì cả, ra lệnh đánh Tịch hai mươi đòn. Tịch lớn tiếng hỏi: "Tôi có tội gì?" Diêm Vương làm như không nghe thấy. Tịch chịu đòn, (13) la to: "Bị đòn là đáng kiếp! Ai bảo ngươi không có tiền." Diêm Vương càng giận thêm, sai đem đặt lên giường lửa. Hai con quỷ lôi Tịch xuống, thấy thềm bên cạnh có đặt cái giường sắt, bên dưới có lửa đốt, mặt giường đỏ rực. Quỷ lột áo Tịch ra, đặt lên đó, lăn qua lăn lại, dày vò đè ép. Tịch cực kì đau đớn, xương thịt cháy đen, khổ muốn chết mà không được. Khoảng hai giờ sau, một con quỷ nói: "Đủ rồi." Đoạn kéo Tịch khỏi giường, cho mặc áo; may mà còn khập khễnh đi được. Tịch lại đi lên sảnh đường, Diêm Vương hỏi: "Dám kiện nữa thôi?" Tịch nói: "Oan uổng chưa bày giải xong, tấc lòng này chưa chết; nếu bảo không kiện nữa, tức là dối gạt ngài. Vậy sẽ kiện nữa." Diêm Vương lại hỏi: "Kiện điều gì?" Tịch nói: "Thân này phải chịu đựng những gì, đều nói ra hết." Diêm Vương lại nổi giận, sai đem Tịch ra cưa thân thể. Hai con quỷ lôi đi, Tịch thấy một cây gỗ dựng đứng, cao chừng tám chín thước, trên có hai tấm gỗ, ở trên ở dưới, máu đọng bê bết. Hai con quỷ sắp sửa trói Tịch vào đó, bỗng nghe trên sảnh đường hô lớn: "Tên Tịch!" Hai con quỷ lại áp giải Tịch trở lại (chỗ cũ). Diêm Vương lại hỏi: "Còn dám kiện tụng nữa thôi?" Tịch đáp: "Vẫn kiện." Diêm Vương ra lệnh tức tốc mang đi. Dưới cây gỗ, hai con quỷ lấy hai tấm gỗ kẹp Tịch lại, buộc lên cây gỗ. Cái cưa vừa hạ xuống, Tịch có cảm giác như óc trên đỉnh đầu từ từ nứt ra, đau đớn không chịu nổi, nhưng vẫn cắn răng không kêu la. Nghe một con quỷ nói: "Tên này cứng cỏi thiệt!" Tiếng cưa soàn soạt xuống tới dưới ngực, lại nghe một con quỷ nói: "Người này rất có hiếu không có tội, cưa xiên qua một bên, đừng hại vào tim." Tịch nghe lưỡi cưa quẹo quành xuống dưới, càng đau đớn gấp bội. Một lúc sau, thân đứt làm hai. Khi hai tấm gỗ mở ra, hai nửa mình đổ xuống đất. Hai con quỷ lên sảnh đường cất tiếng thông báo (đã cưa xong). Sảnh đường truyền lệnh ráp hai nửa thân hình lại rồi đem lên xem. Hai con quỷ liền ấn hai phần thân thể dính lại với nhau và lôi đi. Tịch có cảm giác chỗ đường cưa đau muốn xé ra, mỗi nửa bước lại té nhào. Một con quỷ rút từ lưng ra một sợi dây đưa cho Tịch nói: "Tặng anh báo hiếu." Tịch cầm lấy buộc vào lưng, bỗng thấy mình khỏe khoắn, không còn chút đau đớn nào nữa. Rồi lên sảnh đường quỳ xuống. Diêm Vương lại hỏi như lần trước. Tịch khiếp sợ lại bị tra tấn khốc liệt, liền nói: "Không kiện nữa." Diêm Vương tức thì ra lệnh dẫn Tịch đưa về dương gian. Lính canh dẫn Tịch ra cửa phía bắc, chỉ cho đường về, rồi quay trở lại (âm phủ). |
| 席方平 | Tịch Phương Bình (III) |
3. 席念陰曹之暗 昧尤甚於陽間， 奈無路可達帝聽。 世傳灌口二郎為 帝勳戚，其神聰 明正直，訴之當 有靈異。竊喜兩 隸已去，遂轉身 南向。奔馳間， 有二人追至，曰：「 王疑汝不歸，今 果然矣。」捽回 復見冥王。竊意 冥王益怒，禍必 更慘；而王殊無 厲容，謂席曰：「 汝志誠孝。但汝 父冤，我已為若 雪之矣。今已往 生富貴家，何用 汝鳴呼為。今送 汝歸，予以千金 之產、期頤之壽， 於願足乎？」乃 註籍中，嵌以巨 印，使親視之。 席謝而下。鬼與 俱出，至途，驅 而罵曰：「奸猾 賊！頻頻翻覆， 使人奔波欲死！ 再犯，當捉入大 磨中，細細研之！」 席張目叱曰：「 鬼子胡為者！我 性耐刀鋸，不耐 撻楚。請反見王， 王如令我自歸， 亦復何勞相送。」 乃返奔。二鬼懼， 溫語勸回。席故 蹇緩，行數步， 輒憩路側。鬼含 怒不敢復言。 約半日，至一 村，一門半闢， 鬼引與共坐；席 便據門閾。二鬼 乘其不備，推入 門中。驚定自視， 身已生為嬰兒。 憤啼不乳，三日 遂殤。魂搖搖不 忘灌口，約奔數 十里，忽見羽葆(14) 來，旛戟橫路。 越道避之，因犯 鹵簿(15)， 為前馬所執，縶 送車前。仰見車 中一少年，丰儀 瑰瑋。問席：「 何人？」席冤憤 正無所出，且意 是必巨官，或當 能作威福，因緬 訴毒痛。車中人 命釋其縛，使隨 車行。俄至一處， 官府十餘員，迎 謁道左，車中人 各有問訊。已而 指席謂一官曰：「 此下方人，正欲 往愬，宜即為之 剖決。」席詢之 從者，始知車中 即上帝殿下九王， 所囑即二郎也。 席視二郎，修軀 多髯，不類世間 所傳。九王既去， 席從二郎至一官 廨，則其父與羊 姓並衙隸俱在。 少頃，檻車中有 囚人出，則冥王 及郡司、城隍也。 當堂對勘，席所 言皆不妄。三官 戰慄，狀若伏鼠。 二郎援筆立判； 頃之，傳下判語， 令案中人共視之。 | 3. Tịch nghĩ âm ti còn ám muội hơn cả trần gian, nhưng khốn nỗi không biết đường nào kêu tới Thượng Đế. Tục truyền Nhị Lang ở Quán Khẩu là người có công huân với Thượng Đế, là bậc thần thông minh chính trực, cầu xin chắc được linh ứng. Mừng thấy hai tên lính canh đã đi khỏi rồi, Tịch liền xoay mình đi về hướng nam. Trong lúc đang tất tả chạy, thì có hai người đuổi theo: "Diêm Vương đã ngờ nhà ngươi không chịu về, quả nhiên là thế!" Chúng nó liền dẫn trở về gặp lại Diêm Vương. Tịch thầm nghĩ Diêm Vương sẽ nổi nóng hơn nhiều, tai vạ càng dữ dội thêm nữa. Nhưng Diêm Vương không có vẻ giận chi cả, bảo Tịch rằng: "Ngươi thật chí hiếu. Còn oan khuất của cha ngươi, ta đã rửa sạch như tuyết rồi. Bây giờ đã được đầu thai ở nhà giàu sang, thì ngươi còn kiện cáo âm phủ làm chi. Nay đưa ngươi về, cho ngươi nghìn lạng vàng làm tài sản, tăng thêm tuổi thọ, ngươi bằng lòng chưa?" Rồi ghi vào sổ, đóng con dấu thật to, đưa cho Tịch xem tận mắt. Tịch lạy tạ, lui xuống. Hai con quỷ cùng ra theo, tới ngoài đường, vừa xua đi vừa chửi Tịch: "Thằng giặc gian trá, bao lần tráo trở, làm bọn tao vất vả muốn chết. Mi mà làm như thế nữa, sẽ bắt mi bỏ vào cối xay, nghiền thành bột." Tịch trợn mắt quát lớn: "Đồ quỷ tầm bậy. Tính ta sợ dao cưa, chứ không sợ đánh đập. Cứ về hỏi lại Diêm Vương; Diêm Vương ra lệnh cho ta tự về, sao lại mất công dẫn đi theo làm gì?" Đoạn chạy ngược lại. Hai con quỷ sợ, xuống giọng khuyên nhủ Tịch trở về. Tịch cố ý đi chậm chạp, đi vài bước lại nghỉ bên đường. Hai con quỷ nuốt hận, không dám nói gì nữa. Khoảng nửa ngày, đến một xóm nọ, có một cửa hé mở, hai con quỷ dẫn Tịch cùng ngồi. Tịch liền ngồi ở bậc cửa. Hai con quỷ thừa dịp bất ngờ, đẩy Tịch vào trong cửa. Khi định thần nhìn xem thì mình đã hóa sinh thành đứa bé con. Phẫn uất kêu khóc, ba ngày không bú rồi chết. Hồn vất vưởng không quên Quán Khẩu. Đi được chừng mấy chục dặm, bỗng thấy lọng kích (13) ngang đường. Tịch vì muốn tránh, vượt qua đường, nên phạm phải nghi trượng (15), bị lính đi trước ngựa bắt, trói đem giải lên trước xe. Ngẩng lên trông thấy trong xe có một người trẻ tuổi, dáng dấp khôi ngô tuấn tú. Người thiếu niên hỏi Tịch: "Ai đấy?" Tịch chính vì oan khuất chưa biết bày tỏ nơi đâu, nghĩ rằng đây là một viên quan to, có thể tác oai tác phúc, nên nói ra hết mọi điều oan ức khổ sở mà mình đã chịu đựng. Người trong xe ra lệnh cởi trói cho Tịch và sai cho đi theo xe. Một lúc sau đến một nơi, có cả hơn chục quan viên nghênh đón bên trái đường. Người trong xe hỏi thăm từng người. Xong chỉ Tịch và nói với một ông quan rằng: "Đây là một người dưới trần vừa muốn kêu nài, nên xét xử ngay lập tức." Tịch hỏi người theo hầu mới biết người trong xe là Cửu Vương điện hạ của Thượng Đế, và người được dặn bảo chính là Nhị Lang. Tịch nhìn Nhị Lang, thân hình cao lớn, mặt mày râu ria rậm rạp, không giống như thế gian truyền tụng. Cửu Vương đi rồi, Tịch theo Nhị Lang đến một sở quan, chính là chỗ cha Tịch và lão họ Dương bị giam giữ. Chốc lát trong xe tù có tù nhân chui ra, thì là Diêm Vương cùng với Quận ti và Thành hoàng. Mọi lời thẩm vấn đối chất đều không sai khác những lời Tịch đã khai. Ba quan run sợ, trông như chuột mắc bẫy. Nhị Lang cầm bút phán quyết. Một lát sau, bản án truyền xuống, cho mọi người trong vụ án xem. Quyết định như sau: |
| 席方平 | Tịch Phương Bình (IV) |
4. 判云：「勘得 冥王者：職膺王 爵，身受帝恩。 自應貞潔以率臣 僚，不當貪墨以 速官謗。而乃繁 纓棨戟，徒誇品 秩之尊；羊狠狼 貪，竟玷人臣之 節。斧敲斲，斲 入木，婦子之皮 骨皆空；鯨吞魚， 魚食蝦，螻蟻之 微生可憫。當掬 西江(16)之 水，為爾湔腸； 即燒東壁之牀， 請君入甕(17)。 城隍、郡司，為 小民父母之官， 司上帝牛羊之牧。 雖則職居下列， 而盡瘁者不辭折 腰；即或勢逼大 僚，而有志者亦 應強項。乃上下 其鷹鷙之手，既 罔念夫民貧；且 飛揚其狙獪之奸， 更不嫌乎鬼瘦。 惟受贓而枉法， 真人面而獸心！ 是宜剔髓伐毛， 暫罰冥死；所當 脫皮換革，仍令 胎生。隸役者： 既在鬼曹，便非 人類。祇宜公門 修行，庶還落蓐 之身；何得苦海 生波，益造彌天 之孽？飛揚跋扈， 狗臉生六月之霜(18)； 隳突叫號，虎威 斷九衢之路。肆 淫威於冥界，咸 知獄吏為尊；助 酷虐於昏官，共 以屠伯是懼。當 於法場之內，剁 其四肢；更向湯 鑊之中，撈其筋 骨。羊某：富而 不仁，狡而多詐。 金光蓋地，因使 閻摩殿上，盡是 陰霾；銅臭熏天， 遂教枉死城中， 全無日月。餘腥 猶能役鬼，大力 直可通神。宜籍 羊氏之家，以賞 席生之孝。即押 赴東岳施行。」 又謂席廉：「念 汝子孝義，汝性 良懦，可再賜陽 壽三紀。」因使 兩人送之歸里。 席乃抄其判詞， 途中父子共讀之。 既至家，席先蘇； 令家人啟棺視父， 僵尸猶冰，俟之 終日，漸溫而活。 及索抄詞，則已 無矣。自此，家 日益豐；三年間， 良沃遍野；而羊 氏子孫微矣，樓 閣田產，盡為席 有。里人或有買 其田者，夜夢神 人叱之曰：「此 席家物，汝烏得 有之！」初未深 信；既而種作， 則終年升斗無所 獲，於是復鬻歸 席。席父九十餘 歲而卒。 異史氏曰：「 人人言凈土，而 不知生死隔世， 意念都迷，且不 知其所以來，又 烏知其所以去； 而況死而又死， 生而復生者乎？ 忠孝志定，萬劫 不移，異哉席生， 何其偉也！」 | 4. Xét rằng Diêm Vương, được phong tước vương, thụ ơn thượng đế. Lẽ ra phải giữ mình trong sạch để dẫn dắt thuộc quan, không được tham ô mà bị chê bai chỉ trích. Thế mà y nghi trượng nghênh ngang, chỉ khoe khoang cấp bậc cao sang; tham lam ác độc như giống cừu loài sói, làm nhơ nhuốc phẩm cách bề tôi. Búa đánh, dao chặt, cha con xương thịt còn chi. Cá lớn nuốt cá bé, cá ăn tôm; đàn kiến nhỏ nhoi đáng xót. Phải vốc nước Tây giang (16) đem mi ra rửa ruột; đem đốt nóng giường đông, cho ngươi vào hũ (17). Xét rằng Thành hoàng, quận ti, là quan cha mẹ dân đen, chăn dắt bò dê cho Thượng đế. Tuy chức phận ở hàng dưới, (nhưng là) người tận tụy há chịu khom lưng; dù bị quan trên chèn ép, kẻ vững chí phải nên cứng cổ. Thế mà lại làm tay chân cho loài diều loài ó, quên nghĩ tới thân phận dân nghèo. Lại còn vênh váo thói khỉ vượn gian manh, chẳng hiềm làm loài quỷ đói. Chuyên ăn bòn đút lót làm điều trái phép, đúng là bầy mặt người dạ thú. Phải cho rút tủy thay lông, lột da đổi vỏ mà đi đầu thai kiếp khác. Xét rằng mấy tên sai dịch, đã ở cùng lũ quỷ, đâu phải loài người. Cửa công nên gắng tu sửa, hòng mong trở lại kiếp người. Cớ sao biển khổ dậy sóng, gây nên oan nghiệt tày trời? Vênh vang ngang ngược, mặt chó (tạo điều oan khuất) khiến cho sương rơi tháng hạ (18). Náo loạn kêu gào, oai hổ cắt ngang đường lớn. Phóng túng dọa dẫm nơi âm phủ, ai ai đều biết cai tù đáng nể. Theo hùa giúp rập bọn quan tham tàn ác độc, mọi người cùng khiếp phường đồ tể. Đáng đưa chúng nó ra pháp trường chặt đứt chân tay; lại đem bỏ vào vạc sôi dầu bỏng, vớt ra chỉ còn gân với cốt. Xét rằng lão họ Dương, giàu có nhưng không có lòng nhân; gian giảo nhiều mánh lới. Ánh vàng bạc rọi đất, khiến cho hết thảy điện đài ở cõi âm cũng phải lu mờ. Hơi đồng ngút trời, làm cho những người chết oan trong thành không còn thấy được mặt trời mặt trăng. Mùi tiền bạc tanh tưởi sai khiến được quỷ, sức mạnh của nó làm lay động tới cả bậc thần. Nên truyền lệnh tịch biên gia sản họ Dương, đem tưởng thưởng lòng chí hiếu của ông Tịch. Tức khắc giao phó cho thần núi Thái Sơn thi hành án kiện. Lại nói với Tịch rằng: "Nghĩ nhà ngươi có lòng hiếu nghĩa, tính tình lương thiện, ban tuổi thọ ở dương gian thêm hai kỉ nữa (mỗi kỉ bằng mười hai năm)." Nhân thể cho sai dịch đưa hai người về làng. Tịch bèn chép lại bản án, trên đường về cha con cùng đọc. Tới nhà, Tịch sống lại trước tiên, bảo người nhà mở quan tài xem cha, xác cứng đờ vẫn còn lạnh giá, đợi suốt một ngày mới từ từ ấm lại và sống dậy. Khi muốn xem lại bản sao văn án thì không còn nữa. Từ đó, gia sản mỗi ngày một thêm giàu có; trong vòng ba năm, ruộng màu đầy đồng, trong khi con cháu họ Dương càng ngày càng sa sút, nhà cửa vườn tược trở thành sở hữu của Tịch hết. Người trong làng có ai muốn mua ruộng đất nhà họ Dương, ban đêm nằm mộng thấy thần nhân hô hoán bảo rằng: "Đó là gia sản của Tịch, không lấy được đâu." Mới đầu không tin lắm, tới khi mua về cày cấy trồng trọt, suốt năm không thu hoạch được một thăng một đấu nào cả; do đó, phải bán lại cho Tịch. Cha Tịch hơn chín mươi tuổi mới chết. Dị Sử Thị bàn rằng: "Ai ai cũng nói về Tịnh Độ, nhưng không biết thế giới người sống và người chết cách biệt nhau; những ý niệm mê muội, còn không biết từ đâu đến cũng chẳng biết đi về đâu; huống chi chuyện chết rồi lại chết, sinh rồi lại tái sinh. Một niềm trung hiếu vững vàng, muôn kiếp không dời đổi. Lạ lùng thay ông Tịch, thật là kì vĩ." |
(Đặng Thế Kiệt phỏng dịch)
Nguồn: http://www.sidneyluo.net/e/e6/013.htm
No comments:
Post a Comment